درباره زبان فارسی
زبان فارسی با زبان لاتین، یونانی و سانسکریت، زبان‌های کلاسیک جهان اعلام شده و در تاریخچه چند هزار ساله‌اش تحولات زیادی را از سر گذرانده
ریشه زبان فارسی
زبان فارسی یکی از گویش‌های قوم پارس بوده است که به جنوب غربی فلات ایران کوچ کرده بودند. با قدرت گرفتن خاندان هخامنشی از این قوم، زبان فارسی (در آن زمان پارسی باستان) به عنوان زبان رسمی و اداری در سرزمین‌های امپراطوری هخامنشی گسترش پیدا کرد. زبان فارسی یا پارسی باستان در ابتدا دستور زبان پیچیده با حالت‌های صرف گوناگون بود. با این حال، با آموختن غیر پارسی زبان‌ها، رفته رفته دستور زبان فارسی ساده تر شد. از این گسترش زبان در سرزمین‌های غیر فارسی زبان، به عنوان دلیلی برای ساده شدن این زبان یاد می‌شود. در اواخر دوره هخامنشیان، زبان فارسی یا پارسی باستان به شکل اولیه‌ای از پارسی میانه درآمده بود.
در زمان روی کار آمدن سلسله اشکانیان، فارسی یا پارسی، تاثیراتی از زبان پارتی (گویش رسمی اشکانیان گرفت) اما در دوران ساسانیان، این زبان که در آن زمان پارسی میانه بود زبان اول و رسمی ایران بود. تقریبا تمام سرزمین‌های قلمرو ساسانیان به این زبان صحبت می کردند.
نوشته‌های اولین پادشاهان سلسله ساسانی در قرن سوم بعد از میلاد به سه زبان ثبت شده‌اند: پارتی، پارسی میانه و یونانی. زبان پادشاهان اشکانی پارتی بود. قلمرو اشکانی از شمال خراسان شروع شد و بر تمام ایران گسترش پیدا کرد.
پارسی میانه در زمان ساسانیان بیشتر استفاده میشد. این سلسله از ایالت فارس شروع شد و با شکست حکومت اشکانیان تیسفون را به عنوان پایتخت حکومت خود انتخاب کردند. در این دوره زمانی در شمال ایران زبان پارتی و در جنوب ایران پارسی میانه صحبت میشد.
در دوره حکومت ۴۰۰ ساله ساسانیان در زبان فارسی تغییرات اساسی به وجود آمد. زبان پارتی به طور کلی از رواج افتاد و از قرن چهارم حکومت ساسانیان به بعد تمام کتیبه‌های بر جای مانده به زبان پارسی نوشته شده‌اند.
پراکندگی زبان فارسی در ایران و جهان
کشورهایی که بیشترین جمعیت فارسی زبان جهان را دارند، ایران، افغانستان، تاجیکستان و ازبکستان هستند. البته فارسی در کشورهایی غیر از ایران، به نام های دری، پارسی و تاجیکی گفته می‌شود. بعد از این کشورها، بحرین، پاکستان، هند، عراق، ترکیه و چین در رده‌های بعدی جمعیت فارسی زبان هستند.
فارسی در کشور بحرین، به نام عجمی یا لارستانی شناخته می‌شود. در هندوستان، تا قبل از استعمار انگلیس بر این کشور، فارسی نیز یکی از زبان‌های رسمی بوده است. شاعران و نویسندگان هندی تباری که به زبان فارسی به خلق اثر پرداخته‌اند، کم نیست.
جمعیت فارسی زبان مادرزادی در ایران، براساس سرشماری رسمی انجام شده در سال ۱۳۷۵(۱۹۹۶ میلادی)، ۷۳ تا ۷۵ درصد جمعیت کل ایران را تشکیل می‌دهد و ۸۲ تا ۸۳ درصد مردم فارسی صحبت می‌کنند. جمعیت مردم فارسی زبان در سایر کشورهای جهان به صورت زیر است:
- ۲۰ میلیون نفر در افغانستان
- پنج میلیون نفر در تاجیکستان
- هفت میلیون نفر در ازبکستان
- جمعیت در بحرین، هند و پاکستان، نامشخص است
گرنوت ویندفور، استاد بازنشسته دانشکده مطالعات خاورمیانه دانشگاه میشیگان آمریکا در کتاب «زبان‌های ایرانی» که در سال ۲۰۰۹ منتشر کرده است، به جمعیت افرادی که فارسی، زبان مادری آن‌هاست و یا به عنوان زبان دوم به آن تسلط دارند، اشاره می کند. در این کتاب جمعیت فارسی زبان‌ها در کل جهان حدود ۱۱۰ میلیون نفر گزارش شده است.
زبان فارسی در محتوای وب
زبان فارسی در شبکه اینترنت پنجمین زبان پرکاربرد است. جدول زیر گزارش وبسایت موسسه «Web Technology Surveys» در رابطه با زبان‌های مورد استفاده در محتوای وب است.
این نوشته برگزفته از مقاله ای منتشر شده در سایت رسانه هدهد به آدرس زیر است:
