کدام عاشق‌تر است؟ خسرو یا فرهاد؟
عشق از دیدگاه‌های مختلف و مکاتب و دانشمندان متفاوتی مورد بررسی قرار گرفته است.
عشق در درجه اول استغناست. استغنا برترین مظهر قدرت آدمی است. و با استغناست که انسان، قدرت خود، ثروت خود و توانایی خود را تجربه می‌کند.
تجربه نیروی حیاتی و قدرت درونی که به این وسیله به حد اعلای خود می‌رسد و انسان را غرق در شادی می‌کند. در این هنگام است که او خود را لبریز، فیاض، زنده و در نتیجه، شاد احساس می‌کند.
استغنا در عشق، مسئله‌ای مهم است؛ نه به این دلیل که انسان به محرومیتی تن می‌دهد، بلکه به این علت که احساس زنده بودن می‌کند(فروم، 1397: 58).
در ایران دوره‌ی ساسانی، پس از مرگ خسرو انوشیروان، پسرش هرمز به پادشاهی می‌رسد. بعد از چندی، هرمز صاحب پسری می‌شود که او را خسرو پرویز می‌نامند. این پسر بزرگ می‌شود و تبدیل به جوانی زیبا، رشید و دلاور می‌گردد. – بر اساس زندگی خسرو و شیرین داستان خسرو و شیرین را در سال 576 هجری قمری به نظم درآورده است.
خسرو و شیرین دومین منظومه از مجموعه‌ی پنج گنج نظامی، داستان عشق خسرو پرویز پادشاه ساسانی به شیرین شاهزاده‌ی ارمنی است. نظامی در این منظومه، یکی از مهم‌ترین داستان‌های عاشقانه قبل از اسلام را به تصویر کشیده است.
داستان در خصوص عشق بی‌حد شاه ساسانی به شیرین است. عاشق این داستان یعنی خسرو، همچون مجنون عاشقی شوریده دل و پاکباز نیست بلکه پادشاهی هوس‌باز است که وقتی با معشوق خود قهر می‌کند به سراغ زنان دیگر هم می‌رود؛ شاید بتوان گفت شیرین عاشق‌تر از اوست. در این منظومه داستان کوچک‌تری هم وجود دارد؛ درباره‌ی عشق جوانی کوهکن به‌نام فرهاد که دلباخته‌ی شیرین است و در واقع او عاشق واقعی شیرین است که عاقبت به نیرنگ خسرو کشته می‌شود. در پایان، خسرو و شیرین با هم ازدواج می‌کنند. نظامی با وارد کردن شخصیت فرهاد به داستان خواننده را با این چالش مواجه می‌کند که کدام یک بر شیرین عاشق‌تر است؟
نام فرهاد و شیرین در فرهنگ و ادبیات ایرانیان سمبلی از عاشق و معشوق یا کلیشه‌ای ازعشق راستین گشته‌اند. شخصیت فرهاد را می‌توان به عنوان نمونه‌ای کامل از عاشقی دانست که ویژگی‌های ضروری برای عشق ورزیدن راستین را داراست. بر این اساس، فرهاد عاشقی است که خصایص ضروری عشق از دیدگاه اریک فروم روانشناس را نیز در وجود خود دارد.
این نوشته برگزفته از مقاله ای منتشر شده در سایت رسانه هدهد به آدرس زیر است:
https://hodhod.ca/khosro-or-farhad-which-one-is-more-in-love/
