فلات ایران یکی از غنی‌ترین و کهن‌ترین سرزمین‌ها و تمدن‌های شناخته شده در جهان به شمار می‌رود. که بخش عظیمی از داشته‌های فرهنگی و هنری را در خود جای داده است که آلات موسیقی از جمله مهمترین آن‌ها به شمار می‌رود.
با نگاهی به مکتوبات، سنگ‌نوشته‌ها و اشیای برجای مانده از دوره‌های باستانی تمدن ایران، با اشکال و متونی مواجه خواهیم شد که از اهمیت موسیقی طی حیات این تمدن حکایت دارد.
و می‌توان دریافت که این هنر از دیر زمان در سرزمین باستانی ایران از جایگاه ویژه‌ای برخوردار بوده است.
در کاوش‌های شهر سوخته، کتیبه‌ای کشف شد. که در آن صورت چند نوازنده در حال گروه نوازی مشهود بود که قدمتی نزدیک به پنج هزار سال دارد. و استفاده از فرم‌های گوناگون موسیقایی را حتی ‘گروه نوازی’ در آن زمان تصدیق می‌کند.
اگر از قدمت سازهای بادی ایرانی بگذریم. سازهای زهی در تمدن ایران قدمتی حدود چهار هزار ساله دارند که ‘تنبور’ قدیمی‌ترین نوع شناخته شده از این خانواده است.
در دوره ساسانی، بیشترین توجه به سازها و موسیقی صورت می‌گرفت و موسیقیدانانی نیز در آن زمان ظهور یافتند که از این میان می‌توان به ‘نکیسا’ و ‘باربد’ اشاره کرد.
این تکامل در زمان ورود اسلام به ایران همچنان روند صعودی خود را پیمود و به شکل‌های گوناگون به فرهنگ‌های خاورمیانه عرضه شد؛ موسیقی آندولوس و سازهای ملودیک اعراب، زاده همین تکامل است.
ساز تار که زمان پیدایش آن به دوران صفویه بازمی‌گردد، در تمامی فلات ایران بنابر جغرافیا، آداب و رسوم و الحان اجرایی مورد استفاده قرار می‌گرفت.
اواخر دوران قاجار این ساز به زمان اوج خود رسید. توجه ویژه هنرمندان، این ساز را به اصلی‌ترین ساز موسیقی سنتی ایران بدل کرد.
در آن زمان، ردیف‌های موسیقی سنتی بر پایه این ساز تدوین شد که از اهمیت و توانایی اجرایی این ساز در میان هنرمندان ایرانی حکایت می‌کند.
‘علی اکبرخان فراهانی‘ از جمله پایه‌گذاران تارنوازی به این شیوه در ایران است که اواخر دوره قاجار می‌زیست؛ تار سازی نیز در این دوره به یک تکامل رسید. و ‘یحیی’ سازنده توانا و به نام این ساز، سازهایی را ساخت که همچنان بعد گذشت دهه‌ها از آن استفاده می‌شود. و همگی از آن به عنوان مرغوب‌ترین نمونه ساخته شده از تار در جهان نام یاد می‌کنند.
این نوشته برگزفته از مقاله ای منتشر شده در سایت رسانه هدهد به آدرس زیر است:
