شبدیز یادگاری عزیز شیرین برای خسرو پرویز
خسرو حضور پررنگی در تاریخ ادبیات ایران دارد. اشعار و داستان‌های بسیاری در وصف قهرمانی‌ها، تاریخ پادشاهی او، وقایع، سبک زندگی و عیاشی او و از همه مهمتر عشق بزرگش نوشته شده است.
داستان عاشقانه بزرگی که در قرن ششم هجری به سال ۵۷۶ ه.ق به قلم درآمد. خسرو و شیرین اثری منظوم و عاشقانه از شاعر ایرانی، نظامی گنجوی است.
بر اساس سروده‌های نظامی داستان عشق خسرو پرویز پادشاه بزرگ شاهنشاهی ساسانی و شاهزاده ارمنی، شیرین، که بعدها ملکه ارمنستان می‌شود را روایت می‌کند.
البته بر اساس مستندات باستانشناسی شیرین همسر مسیحی خسرو اهلیت ارمنستانی نداشته است. شیرین از مسیحیان خوزستان بود. در زمان ساسانیان خوزستان، یکی از بزرگترین پایگاه‌های مسیحیت در ایران بوده است.
علاوه بر نظامی، فردوسی در شاهنامه نیز بر این داستان تاکید بسیاری داشته است.
اما تفاوت روایت فردوسی با روایت نظامی در این است که در شاهنامه، فردوسی بیشتر بر جنبه‌های حماسی، تاریخی و رزم‌آوری داستان تمرکز کرده، اما نظامی بیشتر بر روی جنبه عاشقانه و عاطفی داستان تمرکز کرده است.
در سنگ نگاره های برجای مانده از دوران ساسانی خسروپرویز همراه با اسبی تنومند تصویر شده، آوازه و شکوه این اسب تاریخی آن را به دنیای اسطوره‌ها کشاند؛ به‌گونه‌ای‌که دست‌مایه بسیاری از آثار ادب فارسی شده و شاعران بسیاری از آن برای آفرینش آثاری بی‌‌مانند بهره بردند.
بر اساس داستان‌ها اسم اسب خسرو پرویز شبدیز است. اسب سیاه‌رنگ که بسیار مورد علاقه وی بود. خسرو اعلام کرده بود هرکس خبر مرگ شبدیز را بیاورد اعدام خواهد کرد. بر اساس داستان و اشارات نظامی در خسرو و شیرین، شبدیز هدیه ای از جانب شیرین، محبوب خسرو پرویز بود.
در زمان مرگ شبدیز، تنها یک نفر می توانست در سوگ شبدیز خسرو را آرام کند، باربد.
موسیقی‌دان خوش‌آواز دربار ساسانی، بربط (چنگ) به دست گرفت و تصنیفی غمگین خواند. در قالب تصنیف وصف شبدیز کرد و مرگ اسب را اعلام کرد. بر اساس تصویر ارایه شده در خسرو و شیرین نظامی در این لحظه، خسرو را یارای حرف زدن نبود. یارای گریستن هم نبود. باربد غمگینانه زخمه می زد. شبدیز یادگاری شیرین برای خسرو.
این نوشته برگزفته از مقاله ای منتشر شده در سایت رسانه هدهد به آدرس زیر است:
